अजूनही

गेल्या वर्षी स्थळावर लिहिलेल्या या गझलेत नवा शेर लिहिला आहे. नवा शेर शेवटी आहे.

सुनेत्रा,
धन्यवाद.
आपला शेर चांगला आहे पण,
माझ्या मूळ गझलेत रा असे रदीफच्या अलीकडचे अक्षर आहे.

आपल्या शेरात अक्षर रे आहे.

आदरणीय अहंकारी साहेब,
१. अजूनही ची गरज - जेव्हा ती व तो जवळ होते, भेटत होते तेव्हा तिचा चेहरा खट्याळ, गोड, लाजरा होता.  आता ती दूर गेलेली आहे. (कोणत्या कारणास्तव दूर गेली आहे, हा प्रश्न अप्रस्तुत.) सध्या तिचा चेहरा कसा आहे, याची कल्पना त्याला नाही. (जीवनसंघर्षात कदाचित् तिचा चेहरा कोमेजून गेला असावा, असा तर्क त्याने बांधला आहे.) 
तिचा चेहरा अजूनही , एका जमान्यानंतरही त्याच्या मनात आहे. नुसताच आहे असे नाही तर तो अजूनही खट्याळ, गोड, लाजरा आहे. (प्रत्यक्षात कसा आहे, याचा विचार कवी सोयीस्कररीत्या करीत नाही. तसा विचार करून स्वतःच्या मनाला अकारण दुःखात ढकलण्याची त्याची इच्छा नाही. त्यापेक्षा कल्पनेतल्या चेह-याभोवती मन गुंतवून ठेवणे अधिक अानंद देणारे आहे. कल्पनेतल्या चेह-याला धक्का लावण्याची त्याची इच्छा नाही.) 
२. च ची गरज - कवीकडचा उंबरा तिच्याच आणि केवळ तिच्याच स्वागतासाठी अासुसलेला आहे. कोणीही आले तरी उंबरा स्वागत करेल, असे नाही. च चे हे प्रयोजन आहे. 
स्वागत करण्याची इच्छा कवीची आहे, पण उंब-यावर मानवी भावनांचे आरोपण केलेले आहे.
एक मुद्दा लक्षात घेण्यासारखा. उंब-याचे नियोजन हेतुतः शेरात केले आहे. उंबरा हे घरातले एक असे स्थान असते, जिथे सतत मानवी शरीराचा संबंध येतो. घरातला दुसरा कोणताही भाग क्वचित् असा असतो. उंब-याला पावलांची सवय झालेली असते (अाणि ती पावलं जर कवीच्या विशेष व्यक्तीची असतील तर त्या उंब-याचेही ऋणानुबंध पावलांशी जुळतील तर नवल ते काय?) 
३. पावलास - स्वागतास ऐवजी पावलास घेतले तर शेर किंचित बदलावा लागेल. तूर्त, तो शब्द अर्थाच्या दृष्टीने बसत नाही. 
सूचना विचाराधीन.
४. पहा- प्रिये शब्द योग्य नाही. साजणे शब्द वर घेतला आहे. 
            असे शब्दाला हरकत नाही.
            पहा शब्दाचे प्रयोजन -
एक अर्थ - तूर्त, ती कवीपासून दूर आहे. तो तिला सांगू इच्छितो की, जरी तू कितीही दूर गेलीस तरी तुझ्या स्वागताला माझ्या घराचा उंबरा नेहमीच तयार आहे. तयार असलेला उंबरा माझ्या डोळ्यांना दिसत आहे. दु्र्देेवाने, तुला दिसत नाही. (किमान माझ्या डोळ्यांनी तरी तो तू पहा. (माझ्या डोळ्यांनी पहायचे असेल तर आपली मनं एकरूप झालेली असली पाहिजेत.त्यानिमित्ताने तू माझ्या किती जवळ आहेस हे सिध्द होईल.)
दुसरा अर्थ- उंबरा तयार आहे, याचा पुरावा तुला हवा असेल तर माझ्या घरी ये. उंबरा तयार आहे की नाही, हे पाहण्यासाठी तरी तुला घरी यावेच लागेल.    
  

धन्यवाद.

नवा शेर..
धुवून काढले घरास, पण तरी
धुळीत एक कोपरा..अजूनही !